Estland en de eResidents
Voor de Nederlandse politici is Estland een gidsland als het gaat om digitalisering.
Na het uiteenvallen van de Sovjet Unie hebben de Baltische staten aansluiting gezocht en gevonden bij het vrije westen. Maar voor Estland ging dat niet ver genoeg, het land heeft volkomen ingezet op digitalisering. Volkomen, dat wil zeggen dat de hele maatschappij, alle organisaties en alle overheidsprocessen uitgaan van de digitale burger. En zoals we weten, is automatisering vooral waardevol als de schaalgrootte toeneemt.
En dat gebeurt. 1,4 miljoen inwoners is niet genoeg, eStonia is ingericht op vele miljoenen inwoners, de eResidents. En daarbij profiteren de fysieke inwoners van het land mee van de ontwikkelingen. Dus Estland wil graag 10 miljoen inwoners, e-inwoners, die graag meedoen. En die met de e-identiteit een e-bedrijf kunnen starten, of een e-bankrekening kunnen openen. En die dan misschien ook e-Tax mogen betalen. Voor wat, hoort wat
En die ontwikkelingen zijn er vele. Voorbeeld: bij geboorte van een kind wordt niet alleen door de arts melding gemaakt van de geboorte van een kind van een moeder, daarna volgt automatisch de aanvraag van kinderbijslag, een zorgverzekering en nog zo wat. De vader kan later wel worden gekoppeld...
En als daarna de burger zaken wil doen, dan ligt daar de X-Road infrastructuur, waaraan duizenden overheden, bedrijven en diensten zijn gekoppeld. En iemand krijgt daar toegang toe door in te loggen met het burgernummer. Het Estse BSN, dat dan ook niet geheim is, want dan is het gebruik ervan immers niet mogelijk, nee, het burgernummer is juist niet geheim. Niet dat het overal gepubliceerd is, maar het is niet geheim en het is niet gemonopoliseerd. Daardoor heeft elke Est toegang tot alle op X-Road aangesloten diensten.
Privacy en Identiteitendiefstal
En de privacy dan? Identiteitendiefstal?
Daar is in voorzien door de rol van toezichthouder. Als iemand toegang moet hebben tot vertrouwelijke gegevens, dan mag dat alleen als er voldoende toestemming is. En over de toegang moet dan ook verantwoording worden afgelegd. Geen rechtvaardiging, geen toegang...
En nu dus onze overheid:
Estland is een gidsland, wij willen wat zij hebben.
Jazeker... maar wij staan niet toe wat daar gebruikelijk is, namelijk het gebruik van de burgeridentiteit als inlogidentiteit. De burgeridentiteit, hun BSN, wordt gewoon gebruikt voor zowel G2C aks B2C. Dat mag gewoon, want de identiteit is niet gemonopoliseerd door de overheid. En dat werkt.
Bijzonder, nietwaar? Onze overheid die Estland wil navolgen, maar die de randvoorwaarde daarvoor niet snapt. #Freethebsn!